Ze wstrząsem w III okresie porodu najczęściej spotykamy się w następujących sytuacjach położniczych: w zaburzeniach oddzielania i wydalania łożyska, w niedowładzie macicy, w wynicowaniu macicy, w pęknięciu macicy, w rozległych uszkodzeniach pochwy i szyjki, w zaburzeniach krzepliwości krwi. I. okres wstrząsu — skurcz naczyń wiośniczkowych. Uraz, ból, nagła utrata krwi bądź dłużej trwające krwawienie powodują przekazanie, głównie przez część rdzenną nadnerczy, do krwiobiegu katecholamin, które powodują skurcz naczyń wiośniczkowych, w wyniku czego dochodzi do niedotlenienia tkanek i narządów. Jeżeli poziom katecholamin obniży się, wszystkie zmiany czynnościowe wracają w tym okresie do normy. II. okres wstrząsu — poszerzenie przestrzeni naczyniowej. Jeżeli skurcz naczyń wiośniczkowych utrzymuje się dłużej, to dochodzi do pogłębienia niedotlenienia i wrażliwe na niedotlenienie zwieracze przedwłośniczkowe rozluźniają się. Naczynia krwionośne wypełniają się krwią, spada ciśnienie krwi, ulega zwolnieniu prąd krwi i krew zalega w narządach i trzewach. Ściany naczyń krwionośnych stają się wiotkię i przepuszczalne dla płynnych i upostaciowanych składników krwi. Dochodzi do kwasicy zarówno gazowej, jak i niegazowej. Obronny układ hormonalny — podwzgórzowo-nadnerczowy — poprzez wydzielanie mineralokortykoidów i glikokortykoidów stara się neutralizować ujemne działanie katecholamin. Jeżeli nie doszło do uszkodzenia miąższu nerkowego, a czas trwania niedokrwistości nie jest zbyt długi, organizm może wrócić do normy. III. okres wstrząsu — zakrzepica wewnątrznaczyniowa. Powiększające się zaburzenia oddychania, metaboliczne i krążeniowe doprowadzają do zmian w obrębie samego układu naczyniowego. W wyniku zastoju krwi i ucieczki płynu z naczyń do tkanek wzrasta lepkość krwi i jej krzepliwość, Powstają w naczyniach włosowatych skrzepy. Przy obniżce pH krwi do 7,2 dochodzi do unieczynnienia heparyny i zwiększenia enzymów fibrynolitycznych. Krwinki czerwone pęcznieją i pękają. IV.okres wstrząsu — wstrząs nieodwracalny. Nieustępująca kwasica, zmniejszająca się stale pojemność wyrzutowa serca i zmniejszająca się ilość krwi doprowadzają do zaburzeń w krążeniu mózgowym, utraty świadomości i porażenia wszystkich ośrodków nerwowych. Uwolnione z lizosomów enzymy niszczą komórki i substancję międzykomórkową. Niedożywiony mięsień sercowy zatrzymuje się w rozkurczu, chora umiera przy utracie świadomości.
