Z uszkodzeniem ujścia zewnętrznego szyjki macicy w mniejszym lub większym stopniu spotykamy się przy każdym porodzie. Pęknięcia te, nie przekraczające 1—2 cm, nie dają zwykle krwawienia i często uchodzą nie zauważone. Predyspozycjami do wystąpienia pęknięć szyjki macicy są jej stany zapalne, zmiany bliznowate po przebytych zabiegach elektrochirurgicznych lub chirurgicznych, szyjki przerośnięte i obrzęknięte. Bezpośrednimi przyczynami pęknięć są: 1. Zbyt silne skurcze macicy, parcie rodzącej przy braku całkowitego rozwarcia ujścia zewnętrznego. 2. Duży płód. 3. Porody w ułożeniach odgięciowych. 4. Zabiegi położnicze — kleszcze, wyciągacz próżniowy, pomoc ręczna przy miednicowym położeniu- płodu, ręczne wydobycie łożyska. Rozległość pęknięć zależy od stanu szyjki oraz od rodzaju przyczyny i siły działającej na szyjkę. Największe uszkodzenia spotyka się po porodach operacyjnych. Niekiedy mogą one sięgać dolnego odcinka macicy, a więc są połączone z pęknięciem macicy i stanowią duże zagrożenie dla rodzącej. Pęknięcia najczęściej przebiegają po jednym lub obydwu bokach szyjki, rzadko dotyczą części środkowych szyjki. Niekiedy stwierdza się poszarpanie lub rozwarstwienie tkanek szyjki. Objawem pęknięcia szyjki jest krwawienie, przy czym charakterystyczny jest czas jego wystąpienia oraz barwa wypływającej krwi. W obrażeniach szyjki często krwawienie pojawia się już po urodzeniu się główki, trwa przez cały III okres, bez względu na konsystencję macicy, a barwa krwi jest jasno-czerwona, w odróżnieniu od ciemnoczerwonych odchodów z jamy macicy. Rozpoznanie jest łatwe — za pomocą wzierników pochwowych na ogół bez trudności można zauważyć obrażenia szyjki Zapobieganie pęknięciom polega na wczesnym i prawidłowym leczeniu stanów chorobowych szyjki, na właściwym prowadzeniu porodu oraz na sprawnym wykonywaniu zabiegów położniczych. Leczenie pęknięcia szyjki polega na jego zeszyciu pojedyn czymi szwami ósemkowymi katgutowymi. Należy zawsze pa miętać o zaopatrzeniu szczytu pęknięcia. Wskazane jest zeszywanie po porodzie nawet małych pęknięć szyjki.
