Rozległe pęknięcia krocza stanowiły do niedawna jedno z najczęstszych obrażeń powstających w czasie porodu. Obecnie, -gdy wykonuje się nacięcia krocza, powikłanie to spotyka się rzadko. Czynnikami, które sprzyjają powstawaniu pęknięć krocza, są: szybkie porody, porody dużych płodów, porody w ułożeniach odgięciowych, anatomiczna budowa krocza, w której przeważają włókna sprężyste, wysokie krocze, blizny krocza, nieprawidłowa budowa miednicy kostnej, np. miednica lejkowata, wąski łuk łonowy, porody zabiegowe, zwłaszcza dużych płodów, błędy w technice wytaczania główki i barków płodu (zbyt gwałtowne wytaczanie główki). Podział pęknięć krocza uwzględnia stopnie i rozległość anatomiczną uszkodzeń skóry i mięśni krocza. Podział ten ułatwia i determinuje postępowanie lekarskie. I ° — w stopniu pierwszym uszkodzona jest na odcinku 1—2 cm skóra krocza oraz błona śluzowa tylnej ściany pochwy. Nie stwierdza się naruszenia ciągłości mięśni krocza. II 0 — w stopniu drugim stwierdza się uszkodzenie skóry krocza, błony śluzowej pochwy oraz mięśni: opuszkowo-jamistego (m. bulbocavernosus) i poprzecznego powierzchownego krocza (m. transversus perinei superficialis). Uszkodzenie może dochodzić do mięśnia zwieracza zewnętrznego odbytu (m. sphin- cter ani externus). III° — w stopniu trzecim poza uszkodzeniem tkanek wymienionych w stopniu I i II dochodzi jeszcze uszkodzenie mięśnia zwieracza zewnętrznego odbytu (m. sphincter ani externus) oraz odbytnicy. Uszkodzenie może dochodzić aż do błony śluzowej odbytnicy. Rozpoznanie stopnia pęknięcia krocza jest łatwe, polega na dokładnym obejrzeniu obrażenia. Zapobieganie pęknięciom krocza nie polega na tradycyjnej technice ochrony krocza, a na odpowiednim jego nacięciu. Nacinając krocze chronimy główkę płodu przed ewentualnym urazem, zapobiegamy pęknięciu krocza oraz późniejszym wy- padaniom ścian pochwy. Leczenie pęknięć krocza polega na dokładnym, anatomicznym zeszyciu obrażenia. Szycie wykonuje się w znieczuleniu miejscowym, przewodowym, a czasami w znieczuleniu ogól nym. Oddzielnej techniki szycia krocza wymaga pęknięcie III stopnia. Szycie rozpoczynamy od wyszukania i zszycia koń ców mięśnia zwieracza odbytu. Dalsze etapy szycia są identyczne jak w stopniu II. Położnica z pęknięciem krocza III stopnia wymaga szczególnej opieki, a mianowicie przez kilka dni powinna być na diecie płynnej, a następnie bezbłonnikowej, otrzymywać doustnie parafinę i antybiotyki. Niezagojenie się rany po pęknięciu krocza III stopnia może prowadzić do poważnych powikłań, w postaci nietrzymania gazów i stolca oraz do powstania przetok pochwowo-odbytniczych.
