Hemostaza w miejscu łożyskowym jest uwarunkowana z jednej strony prawidłowymi skurczami i retrakcją mięśnia macicy, z drugiej równowagą w układzie krzepnięcia i fibrynolizy krwi. Zastąpienie elementów kurczliwych przez tkankę łączną powoduje niedostateczne zamykanie naczyń krwionośnych. Miejsce łożyskowe ze względu na obecność licznych naczyń odprowadzających i doprowadzających jest uboższe w włókna mięśniowe; jeszcze gorzej sprawa przedstawia się, gdy łożysko usadawia się w dolnym odcinku lub szyjce, bowiem skąpa ilość włókien mięśniowych jest powodem nieobkurczania się ziejących naczyń w miejscu łożyskowym. Przebieg kliniczny. Kliniczne objawy niedowładu macicy są następujące: a. obfity krwotok, b. macica wiotka, miękka, rozciągnięta, granice jej są trudne do określenia, dno macicy przed oddzieleniem łożyska sięga łuku żebrowego, a po oddzieleniu powyżej pępka, c. objawom miejscowym towarzyszą często objawy wstrząsu (spadek ciśnienia tętniczego krwi, bladość, nitkowate tętno, duszność). Rozpoznanie. Niedowład macicy rozpoznajemy na podstawie wyżej wymienionych objawów, a przede wszystkim po dużej, rozciągniętej, wiotkiej, bez wyraźnych granic, wypełnionej skrzepami macicy. Obfite krwawienie spowodowane niedowładem macicy należy różnicować z krwawieniami spowodowanymi uszkodzeniem tkanek miękkich kanału rodnego. Rokowanie jest poważne — tylko szybka interwencja lekarska usuwa źródło krwawienia, a uzupełnienie utraconej krwi poprawia stan ogólny rodzącej. Zapobieganie niedowładowi macicy polega na uwzględnieniu w prowadzeniu III okresu porodu wywiadu położniczego, przebiegu I i II okresu porodu oraz na ścisłej obserwacji objawów oddzielania się łożyska i stanu ogólnego rodzącej. Postępowanie lecznicze musi zmierzać do wywołania skurczu macicy, a przy nieoddzieleniu się łożyska — do opróżnienia macicy. Należy opróżnić przepełniony pęcherz moczowy, który może utrudniać obkurczanie się macicy. Podajemy środki obkurczające macicę i skrobiemy ściany jamy macicy. Utratę krwi wyrównujemy przetaczając odpowiednią jej ilość. W wyjątkowych sytuacjach możemy zostać zmuszeni do usunięcia macicy.
