Połogowe zmiany w narządach płciowych

Zmienione rozwojem ciąży narządy płciowe powracają w okresie połogu do pierwotnej postaci. Do całkowitego obrazu sprzed ciąży jednakże nie dochodzi. Przebyta ciąża zakończona porodem pozostawia trwałe ślady. W macicy zachodzą największe zmiany. Nazywamy ten okres zwijaniem się (inwolucją) macicy. W tym czasie następuje: 1. zmniejszenie macicy, 2. wydalenie resztek zmienionego endometrium, 3. wygojenie miejsca łożyskowego. 1. Zmniejszanie macicy postępuje wskutek zmniejszania się włókien mięśniowych oraz innych elementów morfologicznych. Proces ten w pierwszych dniach połogu następuje bardzo szybko, w 5 dniu dno macicy sięga połowy odległości od spojenia do pępka, a około 10—14 dnia nie wyczuwa się jej nad spojeniem łonowym. Inwolucja kończy się około 6—8 tygodnia. W pozostałych narządach (jajowodach, jajnikach, pochwie) zachodzące w czasie połogu zmiany doprowadzają te narządy do stanu pierwotnego. 2. Wydalanie resztek zmienionego endometrium (elementów doczesnowych) odbywa się w pierwszych dniach połogu wraz ze zmienioną krwią z jamy macicy. Wydaliny te wraz z treścią śluzową i surowiczą nazywamy odchodami (lochia). Są one wykładnikiem gojenia się zmian powstałych w czasie ciąży i porodu. W pierwszych dniach odchody są krwiste, czerwone, następnie brudnoczerwone, brunatnawe, surowicze. Po 10 dniach zwykle stają się śluzowe, a zanikają ostatecznie w 3—4 tygodniu połogu. 3. Jama macicy po porodzie jest nierówna, szczególnie zaznaczone jest miejsce po łożysku. Poprzerywane w tym miejscu naczynia są zwężone przez pęczki włókien mięśniowych, a ich światło zamykają skrzepliny. Całkowite wygojenie tego miejsca trwa długo (ponad 6 tygodni). Następuje to przez organizację skrzeplin oraz przez pokrycie miejsca łożyskowego nabłonkiem endometrialnym.